Ο Αλέκος Αλαβάνος στον ΑΝεμο (για το περιοδικό ARREN)
«Δεν είμαστε “τσόντα” κανενός»
Πριν τέσσερα χρόνια όταν ανέλαβε την ηγεσία του ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε εκπροσώπηση στη Βουλή και τον ανέβασε στο 5% με 14 βουλευτές. Πριν ένα χρόνο άφησε τη θέση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ για να ανοίξει το δρόμο στη νεότερη γενιά και για «να ξεκουραστεί». Εμείς πάντως κουραστήκαμε πολύ για να μπορέσουμε να προλάβουμε τους ρυθμούς του Αλέκου Αλαβάνου, να βρούμε ένα κενό στο πρόγραμμά του και να μιλήσουμε μαζί του.
Στα 58 του χρόνια, ο Αλέκος Αλαβάνος είναι αεικίνητος. Δεν είναι εύκολο να παρακολουθήσεις τους ρυθμούς του. Λίγοι άνθρωποι το καταφέρνουν. Ενας από αυτούς είναι η Ζωή Κουμπιού, η γραμματέας και «δεξί του χέρι». «Δεν σταματάει. Κι ενώ το καθημερινό του πρόγραμμα είναι ήδη υπερφορτωμένο πάντοτε προσθέτει κι άλλα ραντεβού κι άλλες υποχρεώσεις». Και υποτίθεται πως όταν, πριν από ακριβώς ένα χρόνο, το Νοέμβριο του 2007, δήλωνε ότι δεν θα διεκδικήσει και πάλι τη θέση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, είχε πει ότι θα ξεκουραζόταν λίγο. Είχε περάσει και μια μικρή περιπέτεια υγείας, όχι κάτι ιδιαίτερα σοβαρό. Όμως αυτό δεν άλλαξε ούτε τη ζωή ούτε τους ρυθμούς του. Λιτοδίαιτος ήταν πάντοτε. Μόνο το κάπνισμα έκοψε εντελώς.
Τέλος Νοεμβρίου ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη για να μιλήσει σε συγκέντρωση στο Βελλίδειο. «Ζωή, θα προλάβουμε να κάνουμε τη συνέντευξη;». «Αδύνατον! Ερχεται στις 11 το πρωί από Αθήνα και στις 3 παρά ξαναφεύγει πάλι». Ούτε άλλες εθιμοτυπικές συναντήσεις ούτε τραπεζώματα ούτε τίποτα. Ούτε και συνέντευξη. Τον πλησιάζω λίγο πριν την ομιλία. «Ισως τα καταφέρουμε την Τρίτη το πρωί στην Αθήνα». Με αυτό το «ίσως» πετάμε για Αθήνα, το ραντεβού κλείνεται τηλεφωνικά στο «Βενιζέλος».
Δώδεκα παρά τέταρτο βρισκόμαστε με τον φωτογράφο μας, τον Αλέξανδρο Ιωαννίδη στο «1» της Μητροπόλεως. Η πλατεία Συντάγματος είναι αποκλεισμένη από τα ΜΑΤ. Μόλις έχει έλθει ο Πρόεδρος της Κίνας Χου Ζιντάο για να συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό και να κλείσουν τη συμφωνία εξαγοράς των λιμανιών μας. Από τη Σταδίου κατεβαίνει μια μεγάλη πορεία λιμενεργατών. Ξαφνικά ένταση. Καπνογόνα. Μια ακόμη συγκέντρωση τραπεζικών υπαλλήλων έρχεται από την Φιλελλήνων. «Εχει γούστο…» σκέφτομαι. Τι το ήθελα; Ο Αλέκος Αλαβάνος κατεβαίνει από το γραφείο του, φοράει το κράνος και ανεβαίνει σε μια μηχανή. «Πρόεδρε, φεύγετε;…». «Ανεβείτε επάνω και έρχομαι σε ένα τέταρτο ακριβώς. Πηγαίνω στη συγκέντρωση…».
Περνάμε τον έλεγχο –το κτίριο ανήκει στη Βουλή και φρουρείται αυστηρότερα κι από το αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης- και ανεβαίνουμε στον 7ο όροφο. Μας υποδέχεται η Ζωή. «Τα καταφέραμε!» μας λέει και μας ξεναγεί στο γραφείο του προέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Η θέα στην πλατεία, το κτίριο της Βουλής και τον Λυκαβηττό είναι εκπληκτική. «Ελάτε κι από εδώ να σας συστήσω τον Φιντέλ». Ο «Φιντέλ» είναι ένας …χακί παπαγάλος μόλις ενός χρόνου που τον έχει φέρει ο ίδιος ο πρόεδρος και που απ’ ότι μας λένε, τον περισσότερο καιρό κυκλοφορεί ελεύθερος στο γραφείο. «Δεν μπορεί να τον βλέπει στο κλουβί σαν φυλακισμένο. Είναι μικρός όμως ακόμη και κάνει ζημιές, φοβόμαστε και μην φύγει από κανένα παράθυρο, γι αυτό όταν λείπει ο πρόεδρος τον κρατάμε μέσα στο κλουβί».
Μπαίνει στο γραφείο. «Δεν σας άργησα πολύ!». Όχι, δεν είχε αργήσει. Ένα τέταρτο ακριβώς. Με τόσα χρόνια ως ευρωβουλευτής στις Βρυξέλλες -από το 1981 μέχρι και το 2004- παραμένει Ευρωπαίος. Ξεκινάμε αμέσως γιατί σε λίγες ώρες φεύγει για την εκλογική του περιφέρεια στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ξεκουράζεται καθόλου; «Δεν είναι τόσο κουραστικό όσο φαίνεται, μη νομίζετε. Πάντοτε βρίσκω χρόνο και για ξεκούραση και για διάβασμα και για λίγο ζάπινγκ στην τηλεόραση!». Στο νησί του, την Τήνο προλαβαίνει να πάει; «Εδώ με πιάνεται στα δύσκολα. Εχω να πάω από το καλοκαίρι κι όλο το αναβάλλω από σαββατοκύριακο σε σαββατοκύριακο και, ξέρετε, τώρα είναι από τις καλύτερες εποχές για την Τήνο». Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, είναι «παιδί της πόλης» αλλά το αγαπάει πολύ το νησί και τους ανθρώπους του. Όπως αγαπάει πολύ και τη φωτογραφία που είναι και το χόμπι του. Ανοίγουν κουβέντα για το «άθλημα» με τον Αλέξανδρο. «Όμως μη με βάλεις να ποζάρω, δεν βγαίνω ποτέ καλός όταν στήνομαι για φωτογράφηση». Γενικά δεν του αρέσει τίποτα «στημένο», ούτε στη ζωή ούτε στο λόγο του. Προτιμάει να μιλάει αυθόρμητα και χωρίς να κάνει σκόντο στις λέξεις και τους χαρακτηρισμούς που συχνά είναι ιδιαίτερα οξείς. Όπως με τις δηλώσεις του για τον ηγούμενο Εφραίμ και τους άλλους μοναχούς που τους αποκάλεσε «μαφία».
«Ηταν οξεία αυτή η δήλωση; Οσοι έχουν καταληστεύσει με τέτοιο τρόπο τη δημόσια περιουσία, όσοι έχουν βγάλει δισεκατομμύρια από τα λεφτά των ελλήνων φορολογουμένων που πρέπει να είναι εκτός από τον Κορυδαλλό; Οξυμένη είναι κατάσταση που ζούμε όχι οι δηλώσεις. Δεν μπορείς να τηρείς έναν σαβουάρ-βιβρ με όλα αυτά που γίνονται. Ακόμη και στο Ευαγγέλιο διαβάζουμε ότι κάποια στιγμή ο εκφραστής της ηπιότητας, της προσφοράς και της θυσίας λειτούργησε σαν να ήταν ο αναρχικός της εποχής του, πήρε το φραγγέλιο και έβαλε τις φωνές «πως καταντήσατε έτσι το ναό!».
Αυτόματα μου έρχεται στο μυαλό η πρόσφατη δήλωση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου πως «οι αριστεροί πιστεύουν πιο βαθιά από ότι οι δεξιοί». «Δεν τους βάζουμε όλους στο ίδιο τσουβάλι με τη Μονή Βατοπεδίου και τη Μονή Τοπλού, ούτε όλες τις μονές, ούτε όλους τους μοναχούς, αλλά κάπου η σιωπή σημαίνει συνενοχή». Θεωρεί απαράδεκτο το ότι ο Εφραίμ δεν καταδέχτηκε να καταθέσει στην Εξεταστική, υπερασπίζεται όμως με πάθος τη σύσταση της επιτροπής και πιστεύει ότι θα έχει αποτέλεσμα, άσχετα αν θα βγει κοινό πόρισμα ή όχι. «Και μόνο η σύσταση της επιτροπής την οποία είχαμε πρώτοι ζητήσει είναι μια μεγάλη δημοκρατική κατάκτηση. Είναι η πρώτη φορά που συστήνεται Εξεταστική επιτροπή όχι για να αναζητήσει ευθύνες από μια προηγούμενη κυβέρνηση αλλά για μέλη της κυβέρνησης που βρίσκεται στην εξουσία». Όμως πιστεύει ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα βάζουν εμπόδιο στο έργο της. «Εχουμε δει εικόνες όπου οι μεν παρουσιάζονται σαν οπαδοί τη Θύρας 7, όταν κάποιος μάρτυρας βγει και πει ότι έχουν ευθύνη τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, οι άλλοι ζητωκραυγάζουν σαν τη Θύρα 13, όταν βγει κάποιος και πει ότι έχουν ευθύνες οι υπουργοί της Ν.Δ., διακωμωδώντας και ευτελίζοντας μια διαδικασία η οποία αξίζει κάτι καλύτερο».
Και τι λέει για εκείνους που, από την πλευρά τους, τους κατηγορούν ότι είναι κόμμα διαμαρτυρίας;
«Αυτοί που μας κατηγορούν θα ήθελαν πολύ να είμαστε κόμμα-θεατής, κόμμα που διεκδικεί μόνο καρέκλες, κόμμα-τσόντα του δικομματισμού. Ε, λοιπόν δεν είμαστε ούτε θα γίνουμε «τσόντα» κανενός».
Δηλαδή συνεργασίες γιοκ;
«Λάθος! Συνεργασίες με όλους, με όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης αλλά όχι για τις καρέκλες ούτε για να διαιωνιστεί ο φαύλος κύκλος της εναλλαγής στην εξουσία, αλλά για τα καθημερινά προβλήματα της κοινωνίας. Κι έχουμε κάνει τις προτάσεις μας».
Τις οποίες όμως χαρακτήρισαν προσχηματικές και απαγορευτικές…
«Είναι προσχηματικό να προτείνεις κοινούς αγώνες για την Ολυμπιακή; Είναι προσχηματικό να προτείνεις κοινή στάση για την επαναφορά της Εθνικής Τράπεζας στο Δημόσιο; Το να συνεργαστούμε για να αλλάξει η φορολογία, για να μην πέσει το Δημόσιο Πανεπιστήμιο στο βωμό των κέντρων ελευθέρων σπουδών; Όμως δεν παίρνουμε κανένα θετικό μήνυμα. Όταν δεν μπορείς να συμφωνήσεις σε μερικά καθημερινά προβλήματα πώς να συζητήσεις για ευρύτερες πολιτικές συνεργασίες;»
Από την άλλη, το ΚΚΕ σας κατηγορεί πως απλώς προτείνετε μεταρρυθμίσεις εντός του συστήματος και ότι ουσιαστικά δεν συγκρούεστε με το σύστημα.
Είναι η μοναδική στιγμή που τον βλέπω να θυμώνει: «Κι όμως. Τις συγκρούσεις με το σύστημα εμείς τις έχουμε κάνει. Θυμηθείτε τι έγινε με το άρθρο 16. Θυμηθείτε το ρόλο μας με τα οικολογικά θέματα, με το ανοίξουν οι ακτές για τους πολίτες. Δείτε το ρόλο μας τώρα, με τις καταλήψεις που κάνουμε, για παράδειγμα, στον Τειρεσία. Αλλά, επιτέλους, δεν είμαστε ο Πινόκιο για να έχουμε ένα τριζόνι να μας κάνει διαρκώς κριτική στο αυτί. Και να σας πω και κάτι; Εμείς δεν χαιρόμαστε για την κρίση που έρχεται. Δεν θέλουμε να δούμε τον κόσμο να βυθίζεται στη δυστυχία. Εκείνο που θέλουμε είναι να υπάρχει μια τέτοια αντίδραση που πρώτα απ’ όλα να προλάβει την εξάπλωση της κρίσης».
Πως κρίνεται τα μέτρα της κυβέρνησης για την κρίση;
«Κατ’ αρχήν θεωρούμε απαράδεκτη την επιδότηση των τραπεζών. Η πολιτική Καραμανλή είναι η πολιτική Μπράουν επι το δεξιότερον. Να μην ξεχνάμε όμως ότι ούτε η πολιτική αυτή πέτυχε. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αγγλία μέσα σε μία εβδομάδα είχαμε 20.000 νέους ανέργους. Μέσα σε μία εβδομάδα μία μόνο τράπεζα, η northern Rock, κατάσχεσε 4.100 σπίτια που οι ιδιοκτήτες τους δεν μπορούσαν να ξεχρεώσουν τα στεγαστικά τους. Τα μέτρα που προτείνει και η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ είναι …ντεκαφεϊνέ. Δηλαδή όχι γενικώς ανάπτυξη του Δημόσιου τομέα αλλά επαναφορά στο Δημόσιο επιχειρήσεων, όπως η Εθνική Τράπεζα, για την ανάπτυξη της χώρας. Κι αυτός ο χώρος να λειτουργήσει κοινωνικά, όχι σαν ένας χώρος για λαμόγια και κερδοσκόπους».
Ανησυχείτε ότι οι επιπτώσεις τις κρίσεις θα είναι ακόμη μεγαλύτερες;
Πρέπει να ανησυχούμε γιατί αυτή η κρίση θα μπει μέσα στα σπίτια και όχι μόνο στις φτωχότερες χώρες όπου εκεί μπορεί να υπάρξει και τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή αλλά και σε χώρες σαν τη δική μας ή και πλουσιότερες. Ιδιαίτερα για τη νέα γενιά αυτή η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ένα είδος κοινωνικού AIDS. Ευτυχώς αυτή η γενιά δείχνει πως αντιδρά, αντιστέκεται. Συμμετέχει με τον δικό της τρόπο, με νέα μέσα που εμείς παλιά δεν τα είχαμε. Μέσα από το internet για παράδειγμα.
Τι λέτε για την επιστροφή του Μαρξ στα βιβλιοπωλεία;
Θα σας πω ένα ανέκδοτο. Υπάρχει ένας πίνακας που ονομάζεται «ο Λένιν στην Πολωνία». Είναι λοιπόν ένας μεγάλος συλλέκτης και θέλει να τον αγοράσει. Ψάχνει να τον βρει από χώρα σε χώρα μέχρι που κάποτε, μετά από μεγάλες περιπέτειες, τον βρίσκει σε μια μικρή γκαλερί. Όμως βλέπει στον καμβά μια γυναίκα η οποία είναι σε ερωτική συνεύρεση με έναν άντρα. Οπότε ρωτάει: «Τι σχέση έχει αυτό με τον Λένιν στην Πολωνία»; «Αυτή που βλέπετε είναι η γυναίκα του Λένιν, η Κρούπσκαγια» του απαντάει ο υπεύθυνος. «Και ο Λένιν που είναι;» επιμένει ο συλλέκτης. «Μα στην Πολωνία!» Τι θέλω να πω με αυτό το ανέκδοτο; Ότι μ’ αυτή την έννοια επιστρέφει ο Μαρξ. Όχι σαν το «ιερό» πορτρέτο ενός προσώπου που έχει μια συνταγή για κάθε πρόβλημα.
Εσείς ποιο από τα βιβλία του Μαρξ θα προτείνατε σε έναν αρχάριο;
Δεν θα πρότεινα ένα βιβλίο. Θα πρότεινα για αρχή μια παράσταση. Το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» που θεατροποίησε η Ελενα Πατρικίου. Εκεί μπορείς να δεις μέσα από τραγούδια σε στυλ καμπαρέ, από το χορό και την κίνηση μια άλλη διάσταση του Μαρξ. Να δεις τη λογοτεχνική του αξία. Ελπίζω η παράσταση να σας έλθει και στη Θεσσαλονίκη.
Ας κλείσουμε με τη Θεσσαλονίκη λοιπόν. Την επισκεφθήκατε μάλιστα πριν από πολύ λίγο καιρό. Πως βλέπετε την πορεία της πόλης;
Είναι κρίμα! Θα περίμενε κανείς πως η Θεσσαλονίκη λόγω της γεωγραφικής της θέσης, λόγω του DNA της, λόγω ιστορίας να έχει έναν πρωτεύοντα ρόλο τόσο στα Βαλκάνια όσο και σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο και την Ευρώπη. Αντίθετα, αυτή την εποχή, παρατηρούμε ότι έχει γίνει η εστία ενός μεγάλου κυκλώματος με εκβιαστές, εκβιαζόμενους, «κουμπάρους», ανθρώπους της νύχτας, χορεύτριες, πολιτικούς-«κλόουν», εκπροσώπους off-shore εταιρειών, παπάδες που έχουν πετάξει το Ευαγγέλιο στο καλάθι των αχρήστων, μοναχούς γιάπηδες. Δυστυχώς αυτή τη Θεσσαλονίκη βλέπουμε στην τηλεοράσεις. Νομίζω ότι πρέπει να γίνει μια μεγάλη στροφή, διότι η κοινωνία της Θεσσαλονίκης κάποια στιγμή θα συνειδητοποιήσει αυτό το πράγμα και θα αντιδράσει για να ανοίξουν αυτές οι δυνατότητες που έχει. Να πάψει να είναι ένα μουσείο από βιομηχανικά κουφάρια.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου