Από τη Σιωπή στην αλήθεια, πέντε ώρες δρόμος

Ένα 24ωρο στην Αθήνα είναι αρκετό για να διαβάσω δύο βιβλία, να δω δύο φίλους, να γνωρίσω πέντε νέους ανθρώπους, να σκεφτώ, να νοσταλγήσω, να αλλάξω και πάλι τη ρότα αυτού του ταξιδιού. Αποχωρίζομαι εύκολα τη Θεσσαλονίκη, ξημερώματα Παρασκευής. Πια δεν συνηθίζω να κουβαλάω στις τσέπες μου μαύρες πέτρες, είναι πολλά που με δένουν με τον τόπο. Όμως δεν λυπάμαι που φεύγω όπως άλλοτε. Συμπληρώνω λίγες ώρες ύπνου στο τραίνο. Είχα πολύ καιρό να κοιμηθώ σε μεταφορικό μέσο, όμως ηρέμησα εκεί μέσα και τα κατάφερα. Άνοιξα τα μάτια μου πριν τη Λαμία. Είναι υπέροχο να ταξιδεύεις με τρένο και σκέφτομαι πως όλα τα υπέροχα πράγματα βρίσκονται, στην Ελλάδα, υπό διωγμό. Από την Κίνα μέχρι τη Χιλή πριμοδοτούν αυτό το μέσο μετακίνησης, μόνο εδώ, σ’ αυτόν τον καταραμένο τόπο, ανεκδιήγητοι υπουργοί, όπως αυτός που είναι σήμερα σ’ αυτή τη θέση, θέλουν να το διαλύσουν και να το ξεπουλήσουν για παλιοσίδερα.

Ελληνες εναντίον Ελλήνων. Το σταθερό μοτίβο των τελευταίων αιώνων. Το βιβλίο που έχω πάρει μαζί μου στο ταξίδι. «Ο κόσμος των Ταγμάτων Ασφαλείας στην κατοχική Θεσσαλονίκη 1941-1944». Του Στράτου Δορδανά, εκδόσεις «επίκεντρο», είχαν την καλοσύνη να μου το στείλουν και τους ευχαριστώ από καρδιάς. Το είχα αναγγείλει όταν πρωτοβγήκε. Τώρα, εδώ μέσα στο τρένο σχεδόν το τελειώνω. Το κάθε του κεφάλαιο επιτίθεται στην άγνοιά μου για τα γεγονότα της εποχής. Η κάθε του σελίδα σβήνει άλλες, στρεβλές «σελίδες» που είχαν γραφτεί μέσα μου. Οι γενικότητες και οι θεωρίες καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι. Κάθε φράση συμπληρώνει το παζλ. Θεσσαλονίκη τότε και τώρα, Κατοχή, αντίσταση, συνεργάτες, Εβραίοι, γενοκτονία, Πόντιοι, εθνικοσοσιαλισμός, κατάντια. Θέματα ταμπού που κανείς δεν τολμά, ακόμη και τώρα, 68 χρόνια μετά να τα ανοίξει διάπλατα. Γιατί άραγε;

Διότι θα πρέπει να απαντήσει σε ένα σωρό άλλα, ίσως περισσότερο επώδυνα ερωτήματα που αφορούν όχι το τότε αλλά το σήμερα. Όπως: είναι άραγε τυχαία η εμφάνιση και διατήρηση στην εξουσία, κοσμική, οικονομική και εκκλησιαστική, ανθρώπων όπως ο Παπαγεωργόπουλος, ο Ψωμιάδης και ο Ανθιμος; Γιατί μια ολιγαρχική ελίτ κρατάει την πόλη ακίνητη καταγγέλλοντας το «αθηναϊκό κράτος» ενώ ταυτόχρονα αρνείται να επενδύσει για την ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης; Γιατί τόση ξηρασία στα ΜΜΕ της πόλης που όλα σχεδόν κινούνται στο φάσμα μεταξύ κεντροδεξιάς και ακροδεξιάς;

Η Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να πάρει ανάσα από τα ταμπού της. Η 60χρονη σιωπή που υπήρξε όρος επιβίωσης για τις «μεγάλες» οικογένειες και τα συμφέροντά τους, έγιναν με τον καιρό θηλιά στο λαιμό της κοινωνίας και την πνίγουν. Όπως και η πλαστογράφηση της ιστορίας και η παραγωγή των μύθων της «βασιλεύουσας» αλλά και «ερωτικής» πόλης. Είναι καιρός να ανοίξουν τα παλιά κιτάπια και να ξαναγίνουν όλοι οι λογαριασμοί από την αρχή. Κάποιοι το έχουν ξεκινήσει. Ο Στράτος Δορδανάς είναι ένας από αυτούς. Τα αρχεία των Γερμανών αλλά και των Ρώσων έχουν σειρά. Περιμένουν τους ερευνητές ιστορικούς αλλά και τους δημοσιογράφους να ανασύρουν τις πολλές αλήθειες και τα πολλά πρόσωπα της Θεσσαλονίκης.

Μιας Θεσσαλονίκης που στις 11 και 40 της Παρασκευής είχα αφήσει πια πολύ πίσω. Σταθμός Λαρίσης και από εκεί Σύνταγμα με κατεύθυνση προς της Ερμού. «Ελα, είμαι εδώ, να περάσω να τα πούμε;»…

>>>