Η "Δίκη των Δωσιλόγων Δημοσιογράφων"

(...και να που μέσα σε μια στιγμή μπορούν όλα να γκρεμιστούν εντός σου)

"Η περίφημη "Δίκη των Δωσιλόγων Δημοσιογράφων" άρχισε στις 23 Οκτωβρίου στο Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων και συνεχίσηκε μέχρι τις 3 Νοεμβρίου 1945. Η απόφαση εκδόθηκε μετά από διαδικασία οκτώ ημερών. Στην πραγματικότητα δεν ήταν δίκη μόνο δημοσιογράφων, ούτε μόνο για αδικήματα που διαπράχθηκαν απ΄τον Τύπο ή για τον Τύπο. Παραπέμφθηκαν και δικάστηκαν 17 κατηγορούμενοι από τους οποίους οι 13 ήταν κατά καιρούς εκδότες, ιδιοκτήτες, διευθυντές ή συντάκτες των κατοχικών εφημερίδων, είτε υπάλληλοι ελληνικών και γερμανικών υπηρεσιών που είχαν σχέση με τον Τύπο: Γραφείο Τύπου, Λογοκρισίας, μεταφράσεων κ.ά. Από αυτούς μόνο 4 ή 5 ήταν μέλη της ΕΣΗΕΜΘ. Οι κατηγορίες στηρίχθηκαν στην υπ΄ αρ. 6/1945 Συντακτική Πράξη, που μορφοποίησε την Α' Συντ. Πράξη και οι κατηγορούμενοι αντιεμτώπισαν οκτώ κατηγορίες. [...]
Κατηγορούμενοι στη δίκη αυτή ήταν οι:
Γεώργιος Πολλάτος, εκδότης "Νέας Ευρώπης"
Δημ. Τσούρκας, εκδότης της "Απογευματινής"
Αλέξ. Ωρολογάς, εκδότης της "Απογευματινής"
Πέτρος Ωρολογας, πολιτικός αρθρογράφος στο "Φως"
Ιωάννης Σπαθάρης, εκδότης "Νέας Ευρώπης"
Νίκος Φαρδής, δημοσιογράφος, εργαζόμενος στο Γερμανικό Γραφείο Τύπου
Βασίλης Λαμψάκης, εκδότης "Νέας Ευρώπης"
Μιχάλης Παπαστρατηγάκης, δημοσιογράφος από την Αθήνα, αρχισυντάκτης της "Νέας Ευρώπης"
Δημήτριος Ηλιάδης, εκδότης της "Νέας Ευρώπης"
Ξεν. Γιοσμάς, δημοσιογράφος
Δημήτριος Λιανόπουλος, δημοσιογράφος
Χριστόφορος Ελευθεριάδης, δημοσιογράφος
Ευριπίδης Χειμωνίδης, δημοσιογράφος-μεταφραστής

Εξάλλου μεταξύ των κατηγορουμένων ήταν η Μαρία Πολλάτου, σύζυγος του εκδότη, Κλειώ Καραντινού και Νίκος Γιοσμάς, αγρότης, που δεν είχαν σχέση με τη δημοσιογραφία αλλά με ορισμένους παρόντες ή απόντες κατηγορούμενους. Δεν είναι γνωστό αν άλλοι είχαν απαλλαγεί με βούλευμα (υπάρχουν πληροφορίες για τον Πέτρο Λεβαντή και για τον Κώστα Ποιμενίδη)..."

Μανώλης Κανδυλάκης,
"Εφημεριδογραφία της Θεσσαλονίκης -
Απο τον Πόλεμο στη Δικτατορία,
Δ' 1941-1967",
UNIVERSITY STUDIO PRESS/ΕΚΦΡΑΣΗ,
2008

Το βιβλίο έπεσε χτες το πρωί στα χέρια, μάλλον τυχαία, αναζητώντας βιβλιογραφία για μια έρευνα... Η ιστορία των δωσιλογισμού και των συνεργατών των Γερμανών στην Ελλάδα είναι κάτι που με το οποίο ασχολούμαι εδώ και πολλά χρόνια. Δεν είναι τόσο οι "μαύρες σελίδες" που με "τράβηξαν" σ' αυτό, όσο η μεγάλη δυσκολία του να βρεις στοιχεία και η εκκωφαντική ΣΙΩΠΗ όσων επέζησαν και όσων ήξεραν. Ενα απίστευτο πέπλο μυστικότητας σκεπάζει κρύβοντας από τις σελίδες της ιστορίας τους Ελληνες προδότες. Ακόμη και από τα θύματα, ελάχιστοι έχουν γράψει ή εχουν πει κάτι. Σιωπή... Σιωπή... Σιωπή...

Ο Μανώλης Κανδυλάκης επιχειρεί να δώσει κάποια εξήγηση, στον τέταρτο τόμο της "Εφημεριδογραφία της Θεσσαλονίκης" . Γράφει:

"Μήπως -αναρωτήθηκαν κάποιοι- θα έπρεπε οι δημοσιογράφοι και οι τεχνικοί να καταδικασθούν στην ανεργία και στην ασιτία και το αναγνωστικό κοινό να έμενε έτσι εντελώς απληροφόρητο όχι μόνο για τα πολεμικά γεγονότα, όχι μόνο για τις τοπικές ειδήσεις αλλά ακόμη και για τις αυστηρές και συχνά εξοντωτικές για όσους τις αγνοούσαν διαταγές των δυνάμεων κατοχής; Αντίθετα υπήρχε ελπίδα -και σε πολλές περιπτώσεις επαληθεύθηκε- οτι μέσα από τις γραμμές των φιλογερμανικών ειδήσεων, μέσα από τα δημοσιογραφικά γραφεία, τα οποία είχαν πρόσβαση στις πηγές των ειδήσεων του εξωτερικού, κάποιοι θα πληροφορούσαν και άλλους για τις απαγορευμένες ειδήσεις.
Ολες αυτές οι αμφιβολίες και ακόμη το αίσθημα της συναδελφικότητας ή της ομαδικής συνυπευθυνότητας δημιούργησαν ένα πέπλο σιωπής και μυστηρίου και σκοτεινότητας στο θέμα των ευθυνών του δημοσιογραφικού κόσμου (συντακτών και εκδοτών) κατά τη διάρκεια της ξένης Κατοχής. Ετσι ελάχιστα στοιχεία διασώθηκαν για την περίοδο αυτή"

Προσωπικά, η εξήγηση αυτή, του "ε, τι να έκαναν, να έχαναν τη δουλειά τους", δεν με καλύπτει. Πολλοί έχασαν και τη δουλειά και τη ζωή τους εκείνα τα χρόνια. Από την άλλη πλευρά, όλοι αυτοί, συνεργάτες, δωσίλογοι, ταγματασφαλήτες, χαφιέδες, έγιναν η βάση του μεταπολεμικού, ελληνικού Κράτους. Το Βαθύ Ελληνικό Κράτος που ζει και βασιλεύει μέχρι τις μέρες μας με σημερινούς εκπροσώπους-συνεχιστές τους διάφορους σόουμαν, Ανθιμους, τους Ψωμιάδηδες, τους Πλεύρηδες...

Αυτή η ΣΙΩΠΗ καθήλωσε μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας στον άθλιο εθνικισμό και ρατσισμό, στον συντηρητισμό που εξαθλιώνει, στη μιζέρια και την αδράνεια που βιώνουν πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη.

Τα εγκλήματα των Δωσίλογων Δημοσιογράφων -οι περισσότεροι εκ των οποίων είτε αθωώθηκαν τελικά είτε ανεστάλησαν οι ποινές τους- είναι ακόμη βαρύτερα να σκεφτεί κανείς τι φόρο αίματος πλήρωσε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας της Θεσσαλονίκης, ο εβραϊκός πληθυσμός της.


>>>>Εχω γράψει σχετικά:

-Οι Συνεργάτες

-Στο φως οι δωσίλογοι των ναζί

-ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΑΜΝΗΣΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΩΣΙΛΟΓΙΣΜΟΥ

-Θεσσαλονίκη: Η απελευθέρωση της πόλης και οι δωσίλογοι

-Ο "ΕΧΘΡΟΣ" ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ

>>>

Αλήθεια, αν μια ωραία ημέρα ανακαλύπτατε πως ο παππούς σας ή κάποιος σχετικά κοντινός συγγενής σας ήταν δωσίλογος και οτι κανείς δεν ήξερε ή δεν μιλούσε γι αυτό, πως θα αντιδρούσατε;