Ο Ιανός των δανειστών και η ελληνική quid pro quo πρόταση

Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Όταν η ελληνική κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, έβαλαν τη Δευτέρα στο τραπέζι των δανειστών μια πρόταση qui pro quo (ανταλλαγή, σου δίνω και μου δίνεις αλλιώς δεν υπάρχει συμφωνία), στην Ελλάδα η αντίδραση ήταν μεγάλη.

Η πρόταση προέβλεπε ουσιαστικά, μια φοροκαταιγίδα, διατηρώντας όλα τα παλιά φορολογικά βάρη στα μικρά και μεσαία εισοδήματα αλλά αύξανε τους φόρους σε επιχειρήσεις και μεγάλα –μεσαία εισοδήματα.  Μεσαία υπό την έννοια, ότι όποιος σήμερα στην Ελλάδα μετά από 5 χρόνια τρόικας, έχει ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ, είναι περίπου πλούσιος…

Αλλά έβαζε επί τάπητος το πρόβλημα: Το χρέος έπρεπε να μειωθεί. Στην πραγματικότητα, όλα τα στοιχεία της πρότασης, είναι συνδεδεμένα με τη μείωση του χρέους. Η Ελλάδα έδινε (της Παναγιάς τα μάτια), αλλά με την προϋπόθεση, ότι το χρέος θα μειωθεί και επιπλέον θα δοθούν κονδύλια για την επανεκκίνηση και ανάπτυξη της οικονομίας.

Ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ, έσπευσε να την κάνει αποδεκτή πριν προλάβει να μιλήσει άλλος, ενώ και ο Ρέντσι συμφώνησε. Η ΕΕ επίσης. Η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε πως πράγματι η ελληνική πρόταση είναι μια βάση εκκίνησης συμφωνώντας απρόθυμα. Όλοι εξετέθησαν με θετικά λόγια, δηλώνοντας παντού για την Ελλάδα ότι επιτέλους να, «έφεραν καλή πρόταση».

Τι έκανε άραγε τους δανειστές να πουν ναι και να δεχθούν τις ελληνικές πολύ σκληρές είναι αλήθεια- προτάσεις; Το ξεζούμισμα που έφερναν ή το ρολόι του χρόνου που τρέχει ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ. Για όλους όμως…

 Υπήρχαν βέβαια κάποιοι, που είχαν πρόβλημα και η Μέρκελ προετοίμαζε το έδαφος για την επόμενη κίνηση που θα έκανε, επανερχόμενη στη γραμμή Σόιμπλε…

Όλα αυτά σε μια συνέντευξη, που όμως, ΟΛΕΣ οι ερωτήσεις στη Μέρκελ αφορούσαν, σε μείωση του ελληνικού χρέους κι έβγαζαν μάλιστα και μάλιστα με μια επιθετικότητα του τύπου: «Πόσες φορές θα είμαστε εδώ και θα σας βλέπουμε να συζητάτε το ίδιο πρόβλημα; Θα κάνετε κούρεμα;  Θα το λύσετε επιτέλους;» Το βίντεο της συνέντευξης, είναι αποκαλυπτικό…

Η Μέρκελ κλονίστηκε για πρώτη φορά, παίρνοντας το καθαρό μήνυμα, αλλά επέμεινε, ότι θα συζητηθεί πρώτα η χρηματοδότηση, οι τεχνοκράτες κλπ κλπ. Ουδείς κατάλαβε κάτι άλλο πέρα από τον εκνευρισμό της και την προσπάθεια να αποφύγει ξεκάθαρες κουβέντες.

Το καλωσόρισμα των εταίρων στην πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, αποδείχθηκε ένας ελιγμός. Ωστόσο όταν λες ναι στο παραπέντε και μετά λες όχι, έχεις τεράστια ΕΥΘΥΝΗ. Το ναι που είπαν, ήταν δεσμευτικό. Δέχθηκαν να συζητήσουν, περιβάλλοντας με πολλούς επαίνους την ελληνική πρόταση, η οποία είπαν οι ίδιοι, ότι αποτελεί τη ΒΑΣΗ της συζήτησης.

Στο παρασκήνιο βεβαίως ετοίμαζαν την απάντηση.

Η επικεφαλής του ΔΝΤ Λαγκάρντ, γνωρίζοντας ότι το μπαλάκι θα πάει σε εκείνη την μεθεπόμενη ημέρα, όταν το Eurogroup (ουσιαστικά υπό τον Σόιμπλε), θα απορρίψει πρώτα το κούρεμα το οποίο πλέον το ΔΝΤ, ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ να απαιτεί, είχε μόνο μία λύση:

Έστειλε πρώτη το μπαλάκι μη περιμένοντας το όχι Σόιμπλε, εστιάζοντας αντί για το χρέος στο οποίο ΣΥΜΦΩΝΕΙ ΤΟ ΔΝΤ, στα άλλα μέτρα, για τα οποία δήλωσε αντίθετη.

Ωστόσο η σιωπή της για το χρέος και η σιωπηλή παραδοχή της ότι πρέπει να μειωθεί, δεν είναι αρκετή, αν γίνει αιτία να δημιουργηθεί ξανά ένα ερμαφρόδιτο και βραχυχρόνιο μέτωπο δανειστών, χωρίς να λυθεί το θέμα αυτό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε ο Μιχάλης Ιγνατίου, ο εκπρόσωπος της Βραζιλίας Μπατίστα, σκοπεύει να προκαλέσει πριν φύγει για την τράπεζα των BRICS συζήτηση για το θέμα του ελληνικού χρέους.

Και είναι επίσης γνωστό, ότι η Ελλάδα έχει πάρει το μεγαλύτερο δάνειο στην ιστορία του ΔΝΤ, με διαδικασίες ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ με όσα προβλέπει το καταστατικό του παρουσιάζοντας την μεγαλύτερη αποτυχία του Ταμείου…

Το γεγονός ότι το ΔΝΤ και η Λαγκάρντ απέφυγε να θέσει το θέμα χρέους ενώ απέρριψε τα άλλα μέτρα της ελληνικής πλευράς, δεν βοήθησε τους δανειστές πάντως και είναι ολοφάνερα υποκριτικό. Απλά επίσπευσε τις εξελίξεις.

Οι δανειστές επιδεικνύοντας πρωτοφανή κακοπιστία, έχουν πέσει σε ξέρα: Είπαν όχι στην ελληνική πρόταση, παρουσιάζοντας μια άλλη δική τους, από την οποία απουσιάζει η ρύθμιση στο χρέος και οι αποτυχημένες πολιτικές τους επανέρχονται, ως καλύτερες από τις επίσης πολύ σκληρές, ελληνικές προτάσεις…

Ήταν αναμενόμενο συνεπώς να τους εκθέσει ευθέως η υπαναχώρησή τους, μέσα σε μία μόνο μέρα. Είχαν πει βάση συζήτησης η ελληνική πρόταση. Την δέχθηκαν. Γιατί έκαναν πίσω;

Τώρα λοιπόν, έχει σημασία που θα παιχτεί το παιχνίδι μετά. Θα παιχθεί ουσιαστικά, στην προθυμία της ΕΚΤ να συνεχίζει να παρέχει ρευστότητα, όσο οι δανειστές και η Ευρωζώνη αποτυγχάνουν σταθερά, να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, εκτιθέμενοι για πρώτη φορά τόσο φανερά, με την πρωτοφανή κακοπιστία τους. Είπαν ναι, τώρα λένε όχι.

Οι φοβέρες για το ELA, τους έχουν εκθέσει διπλά. Υποχρεώνουν την ΕΚΤ, να τους αγνοεί και να παρεμβαίνει, αποκαλύπτοντας το φόβο τόσο για τη ΜΕΤΑΔΟΣΗ της κρίσης όσο και για τις δικές της νομικές ευθύνες: Δεν υπάρχει τρόπος να βγάλει την Ελλάδα από το ευρώ και είναι υπεύθυνη για το νόμισμα και ΟΛΕΣ τις ευρωπαϊκές τράπεζες. ‘Ετσι, το ερώτημα γιατί έκατσαν στο τραπέζι και είπαν ΝΑΙ (και μετά όχι), θα συνεχίσει να τους εκθέτει και θα δίνει τον τόνο πλέον στις συζητήσεις.

Μπορούν φυσικά, να επανέλθουν, στα «δημοκρατικά» τους τελεσίγραφα. Ωστόσο, οι αγορές, είναι αδηφάγες προς όλους και ειδικά σε όσους έχουν ψαχνό για φάγωμα. Η ελληνική αγορά δεν έχει.

Στην Πορτογαλία φοβούνται ιδιαίτερα ένα κύμα αναλήψεων από τις τράπεζες….

Στην Ιρλανδία και την Ισπανία, φοβούνται την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Και στην Ιταλία; Στην Ιταλία φοβούνται και τα δύο…

Νίκος Κωτσικόπουλος