Από τις 21 Νοεμβρίου του 2013, ξεκίνησαν στο κέντρο του Κιέβου, αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που μέχρι σήμερα έχουν κλιμακωθεί σε τέτοιο βαθμό, που έχουν τραβήξει τα βλέμματα ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας στην Ουκρανία.
Τα όσα συμβαίνουν σε αυτή τη χώρα του πρώην ανατολικού μπλοκ δεω είναι κάτι πρωτόγνωρο, καθώς διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες υπερ της Ευρωπαικής Ένωσης συνηθίζονται τα τελευταία χρόνια, με το ξέσπασμα της λεγόμενης "πορτοκαλί απενάστασης". Πρωτόγνωρη είναι όμως η βιαιότητα αυτής της εξέγερσης αλλά και το μωσαϊκό όσων συμμετέχουν σε αυτή, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται από φιλοευρωπαϊστές μέχρι ναζί.
Η Ουκρανία είναι χώρα της ανατολικής Ευρώπης, έχει πληθυσμό περίπου 46 εκατομμύρια κατοίκους και έκταση 603.550 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρωτεύουσα της είναι το Κίεβο, έχει επίσημη γλώσσα τα ουκρανικά και εθνικό νόμισμα τη γρίβνα.
Είναι η 46η σε έκταση χώρα στον κόσμο και η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης.
Μετά τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο (1700-1721), τα εδάφη της Ουκρανίας κατανέμονται μεταξύ αρκετών δυνάμεων. Από το 19ο αιώνα το μεγαλύτερο μέρος της προσαρτήθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία και το υπόλοιπο ήταν υπό Αυστρο-Ουγγρικού ελέγχου.
Μετά τη Ρώσικη επανάσταση.
Ύστερα από την νίκη των Μπολσεβίκων στη Ρώσικη Επανάσταση, και τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, στις 30 Δεκεμβρίου 1922 έγινε μία από τις ιδρυτικές δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης.
Η ουκρανική επικράτεια της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας διευρύνθηκε προς τα δυτικά λίγο πριν και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενώ το 1956 στα πλαίσια των εορτασμών για τα 300 χρόνια από την Ένωση της Ρωσίας και της Ουκρανίας, η ΕΣΣΔ μεταβίβασε την Κριμαία στην Ουκρανία.
Το 1945, η ουκρανική δημοκρατία έγινε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Ανεξαρτησία, ύφεση και κρίση.
Όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση το 1991, η Ουκρανία έγινε ανεξάρτητη χώρα. Από τότε άρχισε μια περίοδος μετάβασης στην οικονομία της αγοράς, κατά την οποία η Ουκρανία μαστιζόταν από μια οκταετή ύφεση. Από το τέλος όμως της ύφεσης, η οικονομία της χώρας άρχισε να ανακάμπτει, σημειώνοντας μεγάλη πρόοδο στην αύξηση του ΑΕΠ.
Αυτή όμως η πρόοδος δεν διήρκησε πολύ, καθώς το 2008 η Ουκρανία δεν γλίτωσε από τα χέρια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την μείωση του ΑΕΠ κατά 20% από την άνοιξη του 2008 έως την άνοιξη του 2009. Μετά την άνοιξη του 2009 το ΑΕΠ σταθεροποιήθηκε.
Οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές και το νέο σύνταγμα
Οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές στην Ουκρανία πραματοποιήθηκαν το 1990 και μετά από ένα χρόνο, στις 24 Αυγούστου, το Ανώτατο Σοβιέτ της Ουκρανικής ΣΣΔ έλαβε την απόφαση για την πλήρη ανεξαρτησία της χώρας. Αυτή η απόφαση επικυρώθηκε και από τον ουκρανικό λαό σε δημοψήφισμα που έγινε το Δεκέμβριο του ίδιου έτους.
Τα πρώτα χρόνια της Ουκρανίας ως ανεξάρτητη χώρα, τα χαρακτήριζαν η πολιτική αστάθεια, η τραγική οικονομική κατάσταση και η κρίση εθνικής ταυτότητας.
Μετά από τρία χρόνια ανεξαρτησίας της χώρας, το 1994 ψηφίστηκε νέο σύνταγμα.
Η ήττα του Γιανουκόβιτς και η Πορτοκαλί Επανάσταση
Στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2004, κέρδισε ο εκλεκτός του τότε προέδρου Λεονίτ Κούτσμα Βίκτορ Γιανουκόβιτς, εκπρόσωπος του φιλορωσικού Κόμματος των Περιφερειών. Η αντιπολίτευση όμως θεωρούσε πως τα αποτελέσματα των εκλογών ήταν νοθευμένα, ειδικά στην ανατολική Ουκρανία. Έτσι ο Βίκτορ Γιούστσενκο, αρχηγός του κόμματος που είχε ενώσει όλη την αντιπολίτευση, «Η Ουκρανία μας», ζήτησε να ξαναπραγματοποιηθεί ο δεύτερος γύρος των εκλογών. Όλο το διάστημα που ο Γιουστσένκο ασκούσε πιέσεις στο ανώτατο Δικαστήριο για να διεξαγωγή των επαναληπτικών εκλογών, ξέσπασε με κέντρο την πλατεία ανεξαρτησίας του Κιέβου, ένα κίνημα εναντίον του Γιανούκοβιτς, όπου οι διαδηλωτές έφεραν πορτοκαλί διακριτικά (μπλούζες, κασκόλ, σημαίες) και είχαν ως σύνθημα το «Μαζί Είμαστε Πολλοί – Δε Θα Μας διασπάσετε». Τελικά, το ανώτατο Δικαστήριο της χωράς και κατόπιν συνεννοήσεως με το Πρόεδρο Κούτσμα αποφάσισαν την επανάληψη του δεύτερου γύρου στην οποία κέρδισε ο Γιούστσενκο και οι συνεργάτες του όπως η Γιούλια Τιμοσένκο. Λόγω του χρώματος των διακριτικών των διαδηλωτών τα γεγονότα αυτά ονομάστηκαν Πορτοκαλί Επανάσταση.
Παρόλο που η συμμαχία του Γιουστσένκο και της Τζούλια Τιμοσένκο είχε κερδίσει της προεδρικές εκλογές του 2004, δεν κράτησε πολύ. Στις εκλογές του 2010 τα δύο μέλη της πρώην συμμαχίας κατέβηκαν ξεχωριστά και ηττήθηκαν με ευκολία από τον Γιανούκοβιτς, ενώ στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2012 το κόμμα του Γιούστσενκο πήρε 1.11% και έμεινε εκτός βουλής. Από την άλλη η τύχη της Τζούλια Τιμοσένκο, μια από τις ισχυρότερες γυναίκες του κόσμου, ήταν χειρότερη καθώς βρίσκεται εδώ και δύο χρόνια στην φυλακή, έχοντας καταδικαστεί για κατάχρηση εξουσίας.
Η κατάσταση σήμερα
Αυτό που πυροδότησε τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, ήταν στις 21 Νοεμβρίου η ξαφνική απόφαση του Προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς να τερματίσει τις συνομιλίες σύνδεσης με την Ευρωπαϊκη Ένωση, προσπαθώντας να αποκτήσει ισχυρότερους δεσμούς με την Ρωσία.
Την ίδια μέρα άρχισαν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, με πρωτοβουλία των τριών κυρίων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αυτά τα κόμματα είναι η «Γροθιά» (UDAR) του πρώην πρωταθλητή πυγμαχίας Βιντάλ Κλίτσκο, η «Πανουκρανική Ένωση Πατρίδα»(Batkivshchyna) της πρώην πρωθυπουργού Τζούλιας Τιμοσένκο και η «Ελευθερία» (Svoboda) του Όλεγ Τιάγκνιμπο.
Τα δύο δεξιά κόμματα, «Γροθιά» και «Πατρίδα», είναι συνδεδεμένα με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα- την Ομπρέλα που περιλαμβάνει τη Χριστιανοδημοκρατική Συμμαχία της Μέρκελ στην Γερμανία και την Νέα Δημοκρατία στην Ελλάδα.
Το φασιστικό κόμμα «Ελευθερία», είχε την ονομασία «Εθνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα» και έχει ως σύμβολο μια παραλλαγή της ναζιστικής σβάστικας. Ήταν συνδεδεμένο με το «Ευρωπαϊκό Εθνικό Μέτωπο» την ένωση φασιστικών κομμάτων που περιελάμβανε και τη Χρυσή Αυγή. Πλέον έχει μετακινηθεί στη «Συμμαχία των Ευρωπαϊκών Εθνικιστικών Κινημάτων», που είναι μια ένωση που περιλαμβάνει πιο «σοβαρά» εθνικιστικά κόμματα σαν το Γαλλικό Front National της Μαρί Λεπέν.
Η ιδιαιτερότητα της Ουκρανίας
Η χώρα των 46 εκατομμυρίων κατοίκων είναι η μεγαλύτερη χώρα στα σύνορα που χωρίζουν τη Ρωσία από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η γεωγραφική τοποθεσία έχει επηρεάσει βαθύτατα το κίνημα που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στους δρόμους, καθώς (λόγω Αυστρο-Ουγγαρίας) η δυτική πλευρά της Ουκρανίας είναι πολύ πιο κοντά στην ευρωπαϊκή λογική και πολική κατεύθυνση, ενώ η ανατολική πλευρά( λόγω Ρωσικής Αυτοκρατορίας) είναι πιο κοντά στην Ρωσία.
Παρατηρείται λοιπόν μία πόλωση που εκφράζεται στην κόντρα διαδηλωτών - κυβέρνησης. Με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαίκή Ένωση να στηρίζουν τις δυνάμεις των διαδηλωτών και την Ρωσία να στηρίζει την Ουκρανική Κυβέρνηση.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η Ευρωπαική Ένωση, με στήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, προσπαθεί να αναπτύξει δεσμούς με τις χώρες που ανήκαν στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Αυτή η πολιτική όμως έρχεται σε αντίθεση με την εξωτερική Πολιτική της Ρωσίας, που από τότε που έχει αναλάβει τα ηνία ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει να συσφίξει τις σχέσεις των χωρών που ανήκαν στην ΕΣΣΔ.
Τι εξυπηρετούσε η συμφωνία με ΕΕ
Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της συμφωνίας με την ΕΕ, θα δημιουργούσε πιο στενούς πολιτικούς δεσμούς με την Ευρώπη, ανοίγοντας τα σύνορα της Ουκρανίας στο εμπόριο που γίνεται εντός Ευρωζώνης. Έτσι, θα ερχόταν ανάπτυξη και εκμοντερνισμός.
Γιατί ακύρωσε τη συμφωνία ο Γιανουκόβιτς
Ο πιο σημαντικός λόγος που ο Γιανούκοβιτς έκανε πίσω στη συμφωνία, είναι γιατί η Ρωσία απείλησε την Ουκρανία, με εμπορικές κυρώσεις και αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου που της προμηθεύει. Σύμφωνα με τη Ρωσία, εάν η Ουκρανία έκανε πίσω, θα έμπαινε στην Τελωνειακή Ένωση της Ρωσίας και θα έπαιρνε μεγάλες εκπτώσεις στο φυσικό αέριο.
Ο άλλος λόγος είναι ότι στους όρους της συμφωνίας ήταν και η απελευθέρωση της Γιούλια Τιμοσένκο, της πρώην πολιτικής αντιπάλου του Γιανούκοβιτς που είναι τώρα στη φυλακή.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου