Είκοσι πέντε χρόνια από την αυτοκτονία του τραγουδιστή των Joy Division, Ιαν Κέρτις

Στην οθόνη η σύντομη ζωή του

Τη νύχτα της 18ης Μαΐου του 1980 ο Ιαν Κέρτις, τραγουδιστής των Joy Division, έβαλε ένα άλμπουμ του Ιγκι Ποπ, το «The Idiot», στο πικ απ και απαγχονίστηκε στο σπίτι του στο Μάντσεστερ. Πίσω του άφησε ένα σύντομο σημείωμα: «Αυτή τη στιγμή θα ήθελα να ήμουν νεκρός, απλώς δεν αντέχω άλλο».

Ετσι, σταμάτησε απότομα η πορεία μιας μπάντας που σηματοδότησε με έναν απαράμιλλα σκοτεινό και κλειστοφοβικό ήχο και αφόρητα πεσιμιστικούς στίχους το τέλος της πανκ θύελλας. Ο εικοσιτριάχρονος τότε Ιαν Κέρτις πέρασε στην ιστορία του ροκ εν ρολ ως ο καλλιτέχνης που χάθηκε στον ίδιο του τον λαβύρινθο, αδυνατώντας να τα βγάλει πέρα με την κατάθλιψή του. Και κατά παράδοξο τρόπο, έγινε ήρωας σε μια σκηνή που είχε απορρίψει τα είδωλα.

Οι Joy Division άφησαν πίσω τους μόνο δύο άλμπουμ, το ντεμπούτο τους «Unknown Pleasures» και το «Closer» -το τρίτο ήταν το μεταθανάτιο «Still», με τα πρώιμα τραγούδια και κάποιες ζωντανές ηχογραφήσεις-, αλλά η επιρροή τους στάθηκε καθοριστική για μία περίπου δεκαετία στη μουσική σκηνή. Δεν ήταν μόνο η ζοφερή ατμόσφαιρα που δημιουργούσε η μουσική τους, ούτε μόνο η απόγνωση που εξέφραζε η φωνή του Κέρτις. Στις ζωντανές τους εμφανίσεις, όπως δείχνουν και τα ελάχιστα μαυρόασπρα βίντεο, καθηλωτική ήταν η σκηνική παρουσία του Κέρτις, που χόρευε μαινόμενος μπροστά στο μικρόφωνο σαν να υπέφερε από κρίσεις επιληψίας.

Μετά τον θάνατό του οι υπόλοιποι Joy Division άνοιξαν νέο κεφάλαιο ως New Order, άλλαξαν μουσική κατεύθυνση και υπέγραψαν το πιο εμπορικό δωδεκάιντσο τραγούδι όλων των εποχών, το «Blue Monday». Και η χήρα του Κέρτις, Ντέμπορα, με την οποία είχε αποκτήσει μία κόρη, έγραψε το βιβλίο «Αγγίζοντας από απόσταση» (εκδ. «Νέα Σύνορα»), όπου διηγούνταν τη ζωή της με τον Ιαν χωρίς να αποφεύγει να τον κατηγορήσει ως εγωιστή και αυταρχικό, πως διατηρούσε μια εμμονή με το Γ' Ράιχ.

Σε αυτό το βιβλίο βασίζεται το σενάριο μιας ταινίας με προσωρινό τίτλο «Control», που φιλοδοξεί να αποτελέσει μια βιογραφία του Ιαν Κέρτις, αφού έχει και την έγκριση της οικογένειάς του. «Το κοινό έχει διάφορες απόψεις σχετικά με την αιτία της αυτοκτονίας του Ιαν και ίσως η ταινία καταφέρει να φωτίσει κάποιες πτυχές», είπε στο BBC ο Τόνι Γουίλσον, ιδιοκτήτης της ιστορικής δισκογραφικής Factory, όπου οι Joy Division είχαν κυκλοφορήσει τα άλμπουμ τους. «Δεν θέλουν απλώς μια ταινία για τη μουσική της δεκαετίας του ογδόντα, αλλά την αληθινή του ιστορία. Επιφυλλάσομαι, βέβαια, γιατί όταν οι άνθρωποι του κινηματογράφου ασχολούνται με τη μουσική, έχουν την τάση να ανακατεύουν τα πράγματα ώστε να προκύπτει ένας πολτός», συμπληρώνει ο Γουίλσον.

Αυτή τη φορά, όμως, οι προθέσεις είναι διαφορετικές. Η Ντέμπορα Κέρτις είναι παραγωγός της ταινίας και σκηνοθέτης είναι ο Ολλανδός Αντον Κορμπάιν, πρώην φωτογράφος και γνωστός από τις δουλειές του με τους Depeche Mode και τους U2. Αυτός ήταν ο φωτογράφος της μπάντας το 1979. «Οι φωτογραφίες που είχα τραβήξει συνδέθηκαν με τον θάνατό του», λέει ο ίδιος. Τώρα τον ζωντανεύει στη μεγάλη οθόνη, υποσχόμενος μια ιστορία πέρα από τα κλισέ του «καταραμένου» καλλιτέχνη. Ενώ ο μουσικός επιμελητής της ταινίας, Τοντ Εκερτ, συνοψίζει: «Παρά τις φήμες, ούτε ο Μόμπι θα παίζει μουσική ούτε, φυσικά, ο Τζουντ Λο θα έχει τον ρόλο του Ιαν. Θέλουμε να παρουσιάσουμε την ανθρώπινη πλευρά ενός χαρισματικού μουσικού, που επέλεξε κάποια στιγμή τη φυγή του με απόλυτα έντιμο τρόπο».

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/01/2005